Skrzydlate kręgowce

 

Skrzydlate kręgowce

 

 

Olśniewają wyglądem, upierzeniem, dziobami,
 pięknym śpiewem, lotem, misternymi gniazdami.
 Zwyczajami godowymi, miejscem zimowania,
 rodzajem pożywienia,  sposobem jego chwytania.
 Różnorodne  również posiadają  wymiary
 od koliberka do strusia- rozstrzał niebywały (od 5cm -270 cm).
 Podniebnym  kluczem  kreślą do wędrówek szlaki,
 stałocieplne,  skrzydlate kręgowce – ptaki.


 

Śpiewające, drapieżne, wodne, czy brodzące,
kuraki, synantropijne, z wędrówek słynące.
Znajdziemy wśród nich również i ptaki nieloty,
 pasożyty lęgowe–dla innych piskląt kłopoty.
 

Ptaki śpiewające

Słowik i skowronek, pliszka, rudzik, zięba,
 kos śpiewak, wróbelek, wilga i pokrzewka.
 Kowalik, gąsiorek, zimorodek , jaskółka.
 Dzierzba, strzyżyk, mazurek, muchołówka,  świstunka.

Śpiewają nad polami, podwórkiem,  lasem, łąką,
szczególnie gdy przygrzewa coraz lepiej słonko.

Ptaki drapieżne

Ostre, zagięte  szpony,  zakrzywiony dziób,
 samica większa od samca, szybujący  lot.

 Jastrzębie, sokoły, kanie, kobuzy, rybołowy,
 orły, bieliki, harpie, pustułki, myszołowy.

Gadożery, błotniaki, krogulce, rarogi,
 pszczołojady, kobczyki oraz liczne sowy:
 płomykówki, śnieżne, sóweczki, puchacze.
Z góry atakują drapieżni  siepacze.

 

Rozrywają dziobami  złapane ofiary
 podtrzymując silnymi, ostrymi pazurami. 

 

Ptaki wodne

Cyraneczki, mewy,  kormorany,   łyski,
łabędzie, mewy, ohary, świstuny, lodówki. 
 Zauszniki, tracze, płaskonosy, czernice,
 gągoły czy też  krakwy- nurkują  znakomicie.

 Błony pławne w kończynach działają jak płetwy,
 każdy z wodnych ptaków- pływakiem jest świetnym. 
 Ich pokarm stanowić mogą ryby czy mięczaki
 wodorosty, małe, wodne skorupiaki. 

Ptaki brodzące
 wodno-błotne

Bociany,  bekasy, biegusy, bataliony,
 brodźce, czaple, czajki, żurawie, kulony.
 Warzęchy, kwokacze, zielonki czy   sieweczki
 spotkasz w pobliżu stawów, jezior albo rzeczki.

Mają  długie nogi, dzioby wyciągnięte,
 pływać nie potrafią,  żerują zawzięcie.

Kuraki

 Kuraki w ziemi grzebią silnymi pazurami
żywią się roślinami lub bezkręgowcami.
 Posiadają gruby, krótki,  ale mocny dziób.
 Koguty  większe, piękniejsze jak z żurnala mód.

 Gniazda mają  na ziemi te zagniazdowniki,
 kuropatwy, bażanty, przepiórki, indyki.
 Głuszce, cietrzewie, nogale oraz piękne pawie,
 ich pióra zachwycają  niczym sen na jawie.

Ptaki synantropijne

 

 

 Spotkasz je w pobliżu siedliska człowieka,
 gdzie gotowy pokarm często na nie czeka.
 To gołębie, grzywacze, wróble, kawki, sroki,
 bociany i jaskółki znajome wszystkim widoki.

Ptaki wędrowne

Zmieniają w swoim życiu miejsce bytowania
 kiedy zimą brak miejsca jest do żerowania.
 Odlatują w cieplejsze południowe klimaty,
 by powrócić wiosną na dach wiejskiej chaty.
 To bociany, a także jaskółki oknówki,
 każdy zna ich gniazda- gliniane kryjówki.

 Wędrują też żurawie, skowronki czy  jerzyki,
czajki, kukułki, sokoły,  gęsi,  kaczki, słowiki.  
 Do Polski przylatują  by założyć gniazda,
 i dochować się młodych, stąd ich długa "jazda".

 

Na zimowanie do Polski często jer przybywa,
 myszołów włochaty oraz gęś zbożowa.
 Populacje gawronów,  czyżyków lub gilów,
 wiosną   tu zostaną  lub odlecą znowu.
 

Pasożyty lęgowe

Gniazda nie buduje pasożyt lęgowy,
do  wysiadywania też nie jest gotowy.
 Jaja podrzuca ptakom niosąc je w swym  dziobie.
Liczy, że gospodarz się o tym nie dowie.
 Pisklę pasożyta jest większe i silniejsze,
 wyrzuca inne jaja- dla siebie mości miejsce. 

 

Wśród pasożytów lęgowych znane są kukułki,
 podrzucają jaja ptaszętom  malutkim.
 Pliszce, świergotkowi, trzcinniczkowi, piegży,
uciekają szybko nim ptak wrócić zdąży. 
Kukułcze pisklę szybciej wykluwa się z jaja,
przybranym braciom, siostrom żyć już nie pozwala!
Wyrzuci szybko z gniazda jaja lub pisklaki,
wie jak zadbać o siebie-zwyczaj ma już taki!
Kukułcze pisklę dużo większe od "rodziców"
wrzaskiem się domaga pysznych smakołyków.
 

Oprócz kukułek kukawik, wdówki, pasożytki,
 gągoły, miodowody, starzyki i kacyki,
 też podrzucają jaja  lub do gniazda  znoszą,
i o opiekę nad nimi inne ptaki „proszą”.  

Ptaki nieloty

Pingwiny, strusie, nandu, kazuary, kiwi,
 emu, papuga kakapo – wśród nielotów dziwi.
 Najmniejszy to chruścielak trzydzieści ma gramów,
 struś do stu pięćdziesięciu osiąga kilogramów.
 Mniejszy od wymarłego strusia madagarskiego,
 ważącego pół tony, trzy metry wysokiego. 

 Wśród wymarłych nielotów:  był moa, alka olbrzymia,
 dronty,  łazik południowy, kureczka wyspowa.
 Jak widać nielota upolować łatwo
 stąd nielotne gatunki spotykamy rzadko.

 Najliczniejsze w przyrodzie jedynie pingwiny,
 bo chronią je antarktyczne długie, mroźne zimy.

 

Dorota Grobelna

 05-11-2-13r.