Strony

czwartek, 19 grudnia 2013

Parzydełkowce


Bezkręgowce-parzydełkowce



Stułbiopławy, krążkopławy,
barwne  koralowce,
to  bezkręgowe  zwierzęta
parzące  parzydełkowce.


 Krążkopławy  
 
Te dwuwarstwowe tkankowce
o promienistej symetrii,
 chłonąco-trawiącą  jamą
wydalają też resztki (pokarmowe).

 Występują pod postacią
 polipa lub meduzy.
Polip jest osiadły,
wieniec z czułków ma duży.


Rozmnaża się bezpłciowo
przez podział lub pączkowanie (zimą).
W wyniku strobilizacji (latem)
meduz  produkowanie.   


Meduzy w ciągłym ruchu
pływają w słonej wodzie,
a  jad z ich parzydełek
paraliżuje  srodze!
Meduza osa morska,
prym w tej dziedzinie wiedzie.

 Jej jad (chironex) jest w stanie zabić
człowieka lub inne zwierzę.

 ( najwięcej przypadków śmiertelnych  jadu osy morskiej jest wśród dzieci)
Od jadu jej zginęło
już pięć  tysięcy ludzi.

Spotkanie z taką osą 
prawdziwy respekt budzi.

W naszym morzu bałtyckim
spotkamy chełbię modrą,
z   parzydełkowców
dla ludzi  zupełnie niegroźną.


W rozwoju jej występuje
 przemiana pokoleń znana.
Płciowe (meduzy) i bezpłciowe (polipy)
sposoby rozmnażania.


Największe na świecie meduzy
to  bełtwy festonowe  ,

ich "dzwon"  średnicy dwóch metrów,
a czułki trzydziestometrowe.

(bełtwa mimo ogromnych rozmiarów jest niegroźna dla człowieka) 


Koralowce

Życiową formą korali
są tylko same polipy,
żyjące drzewka lub skały,
tak mówi się o nich "bez lipy".
Korale madreporowe,
koral szlachetny, ukwiały
,
 są to najbardziej znane
na rafach barwne  korale.


Ukwiały przypominają
ogrody pełne kwiatów,
nie mają  jak korale
zewnętrznych wapiennych szkieletów!



Stułbiopławy

Większość  stułbiopławów
osiadły prowadzi tryb życia.
W jeziorach stułbie płowe
najczęściej się spotyka. 

Te przedziwne  żyjątka
mają też duże rozmiary,
jak żeglarz portugalski,
kolonijny organizm.

Galaretowaty pieróg,
lub przeźroczysty  żagiel,
nadziany dwutlenkiem węgla
 z mackami  przy samym dnie (do 5 m).


Pełnienie różnych funkcji
przez polipy z jego  kolonii

to wielopostaciowość
 czyli  polimorfizm
.
Toksyny jego jadu,
poparzyć człowieka mogą,
jedynie kąpiel w ubraniu
najlepszą jest obroną. 

Piękny i różnorodny
parzydełkowców jest świat.
Zachwyca, wabi, nęci,
a czasem budzi strach!


Dorota Grobelna

19-12-2013r.