Kilka słów o autorze bloga

Blog prowadzony przez nauczyciela: przyrody, matematyki, informatyki.
Strona zawiera utwory własne do wykorzystania przez uczniów i nauczycieli podczas edukacji szkolnej z podaniem nazwiska autora.

Tu mieszka wiedza zamknięta w wersach.
Łatwo i szybko ją zapamiętasz!

Zdjęcia w większości pochodzą z Wikipedii.

sobota, 23 stycznia 2016

Opieka nad potomstwem u płazów

Opiekuńcze płazy

Żyją w wodach słodkich, na lądzie, na drzewach,
zagrzebać się mogą w piasku albo w błocie.
Przechodzą przeobrażenie zmieniając skrzela w płuca,
w Polsce  18 gatunków-w świecie całe krocie. 

Ich wielkość od centymetra do  prawie dwóch metrów,
mogą być ogoniaste, bezogonowe,  beznogie.
Płazy-zmiennocieplne, oślizgłe kręgowce,
zwierzęta typowo- wodno-lądowe. 

Do rozwoju kijanek niezbędna  im  woda,
lecz niektóre pomijają i to ograniczenie.
Zadziwiają wówczas dziwnymi sposobami
aby wydać na świat kolejne pokolenie.

Samiec  grzbietoroda  zapłodnione jaja
wciska do  kieszeni   samicy na grzbiecie.
To tam dojrzewają, zmieniając się w żabki,
chronione przez matkę bezpieczne dzieci.


Samiec ropuszki  pętówki dla ochrony skrzeku
zapętla go dokładnie wokół własnych nóg.
Dopiero jak dojrzeją by zmienić się  w  kijanki  (3-6 tygodni)
do wody wprowadza  jaj dojrzałych sznur.


Samiec żaby Darwina sam połyka jaja ( 2 sztuki)
a  rozwój ich w workach rezonansowych trwa.
Schronienie opuszczają już dojrzałe żabki,
wyskakując bezpiecznie z   pyska  ojca.


Niedawno przywrócono do życia też żabę
(Rheobatrachus silus),
która też połyka  skrzeku małe zwoje  (26 jaj),
 a rozwój ich odbywa się  w żołądku matki,
który na czas wylęgu zmienia  funkcje swoje.
(nie produkuje kwasu żołądkowego). 

Co sprawia, że płazy tak nietuzinkowe
  wynajdują sposoby swego rozmnażania?

Zmuszają je do tego warunki środowiska,
drastyczne, niesprzyjające do dalszego  przetrwania! 


http://gfycat.com/EasygoingGenerousAcouchi/

D. G. 23-01-2015r. 

piątek, 22 stycznia 2016

Sprytna tabliczka mnożenia na palcach


Łatwy sposób na tabliczkę mnożenia liczb od 6x6 do 9x9
na palcach obu rąk

1. Pięć zawsze masz w pamięci! Jak mnożysz np. 7 x 8 to na jednej ręce pokazujesz 2 palce bo (5+2=7), a na drugiej 3 bo (5+3=8). Pozostałe palce zaginamy.
2. Palce wyprostowane dodajemy jak dziesiątki (jeżeli 2 palce to 20
jeżeli 3 palce 30 itd.)
3. Palce zagięte z dłoni lewej i prawej mnożymy.
(Jeżeli 3 i 2 palce zagięte to 3x2=6, jeżeli 4 i 3 palce to 4x3=12.

4. Na koniec wszystkie liczby z wystawionych i zagiętych palców dodajemy i otrzymujemy wynik.

Przykład: Obliczymy na palcach np. 7x9

1. Prostujemy 2 palce na jednej dłoni ( 7=5+2) i 4  na drugiej dłoni (9=5+4). Pozostałe palce zaginamy.
2. Sumujemy wyprostowane palce 2 +4 = 6 co oznacza 60.
3. Mnożymy palce zagięte 1 i 3 1x3=3
3. Sumujemy: 60+3=63 czyli 7x9=63

D. G. 
Powodzenia !

https://youtu.be/er72dFokCYw- tabliczka mnożenia na filmie
https://www.youtube.com/watch?v=er72dFokCYw


środa, 20 stycznia 2016

Najwyższe drzewo w tropikalnym lesie

Puchowiec pięciopręcikowy-drzewo kapokowe

 
Najwyższe drzewo w tropikalnym lesie,
o korze z kolcami  niczym  kolczuga.
Z siedemdziesięciu nawet metrów,
na inne drzewa ochoczo  mruga.

Na taki okaz by z pewnością
 pies nie przegonił nigdy kota.
Na ten ciernisty pień wyniosły,
harpia spogląda bez strachu  z wysoka.

Potężne  drzewo u podstawy
wzmacniają  korzenie podporowe.
 Nazwa jego puchowiec pięciopręcikowy
ma również  inną - drzewo kapokowe
.

Owoce-  skórzaste, zielone  torebki,
we wnętrzu  puch żółty  mają  z nasionami.
Puch jest z celulozy oraz z ligniny
od dawna do różnych celów stosowany.

Co ma wspólnego jego nazwa
 z kapokiem lekkim- niezatapialnym?
Nasiona drzewa wytwarzają włókno:
lekkie,  sprężyste- to  sekret tajny.

Nim wymyślono gąbki, pianki,
z nich wyrabiano  materace,
oraz kapoki do pływania,
wodoodporne, leciutkie takie. 

Z nasion puchowca tłoczy się olej,
z oleju mydło–sprawa czysta. 
Kora ma właściwości moczopędne,
z liści, korzeni-lekarstw cała lista. 

W wilgotnych lasach rzadko kwitnie (raz na 5 lat),
w suchszych rejonach znacznie prędzej.
Gdy straci liście to zakwita,
nie jest więc wiecznie zielonym drzewem.

Dla Majów puchowiec był świętym drzewem,
motyw jego kolców wiele naczyń zdobi.
W baśniowym filmie Avatar był inspiracją
do stworzenia drzew- domów wspaniałej ostoi.

D. G. 
20-01-2016r.

sobota, 9 stycznia 2016

Żaba szklana


Żaba szklana  
Przeźroczyste ciało szklanej żabki z Ameryki Południowej


Szklana żabka ze złożonym skrzekiem
http://odkrywcy.pl/mid,1017134,material.html?smg4sticaid=616450 



Jeśli chcesz poznać  budowę płazów od wewnątrz –anatomiczną,
nadrzewna  żabka ci w tym pomoże, która ma cechę niezwykłą.
Jej ciało słynie z przeźroczystości tkanki mięśniowej i skóry,
wewnętrzne narządy dobrze są widoczne po stronie brzusznej- nie z góry. 

Ciekawy sposób ma rozmnażania też  ta nadrzewna żabka,
która nad strumieniami mieszka i wspina się dzielnie po krzaczkach.
Samica skrzek na liściu składa ( w osłonce), by z deszczem wpadł do strumienia,
gdzie jej kijanki rosną i przechodzą  kolejne przeobrażenia.

Niekiedy (u żaby szklanej kostarykańskiej) skrzeku pilnuje samiec  do czasu wylęgu kijanek
a przypomina on swym  wyglądem  jaja trujących owadów.
Kijanki zamienią  się potem w żabki niezbyt dużej   wielkości (3 cm),
od dziś wpisuję  szklaną  żabkę na listę osobliwości. 

D. G. 09-01-2016r.

Żaba goliat

Żaba goliat
zd. ze strony:http://zagadkowe-zjawiska-swiata.blogspot.com/2011/12/gigantyczna-zaba-goliat.html

Największa na świecie żaba wielkości… naszego kota,

dla dzieci w Kamerunie to taka „żywa maskota”. 

Jej  długość trzy decymetry, z łapkami prawie metr,

waga też słuszna- trzy kilogramy- jak ludzki noworodek. 


Jej  środowiskiem są rzeki szybkim nurtem płynące,

przeźroczyste i czyste gdzie dnie i noce gorące.

Ta mięsożerna żaba zjada: owady, kraby,

ryby czy kijanki lub mniejsze od niej  żaby.


Grzbiet zielonkawo-brązowy, brzuch nieco pomarańczowy,

na łapach błona pławna, bo  pływak z niej pierwszorzędny.

Mimo swych wielkich rozmiarów kijanki jej  całkiem małe,

roślinożerne poza tym, podobne do innych  kijanek. 


Ze względu na swój rozmiar nazwana została Goliat,

ta  tropikalna żaba żyje do piętnastu  lat.

Ze względu  na smaczne mięso była po prostu zjadana

lub jako zwierzątko domowe dla dzieci  hodowana. 


Ta  półmetrowa (40 cm) żaba  ochronie podlega prawnej

niech w czystym środowisku  długo skacze po trawie!
( skoki do 3 m) 

D. G. 
09-01-2016r. 

poniedziałek, 4 stycznia 2016

Waran z Komodo-największa jaszczurka świata

Waran- jaszczurka ze ślinotokiem 
                                    http://kolumber.pl/photos/show/place:803108/page:20


Waran z wysp Komodo- zwany również smokiem
największa jaszczurka z jadowym ślinotokiem.
Do trzy i pół metra może mieć długości ( 150 kg),
powali jelenia ogonem bez litości.

Przegryzie mu gardło i rozkawałkuje,
lub śmiertelną  ślinę  mu zaaplikuje!
Ślina  spowoduje rozległą posocznicę
i zabije ofiarę wolno z dobrym skutkiem.
Zawiera bowiem toksyny i dużo bakterii, 
zwierzę przez  kilka godzin w śmiertelnej agonii.
Dzięki węchowi waran znajdzie swą ofiarę,
rozszarpie i połknie w tempie niebywałym!
( 2,5 kg mięsa na 1 minutę).
Narażony na wyginięcie podlega ochronie, 
smok z Komodo jaszczur o masywnym  ogonie.  


zdj. Wikipedia  Waran paskowany
D. G. 04-01-2016r.